NFT, czyli Non Fungible Tokens, to prawdziwa rewolucja na rynku płatności. Tokeny niewymienialne cieszą się ogromnym zainteresowaniem nie tylko prywatnych osób, ale również dużych, międzynarodowych firm. Rekordowe transakcje napawają optymizmem i skłaniają do inwestycji, wciąż jednak niewiele osób zastanawia się nad prawnymi konsekwencjami NFT. Jak odnoszą się do tych kwestii obowiązujące przepisy prawa? Poznaj regulacje prawne, zanim zdecydujesz się na inwestycje w NFT. Chociaż w Polsce nie funkcjonują jeszcze dedykowane niewymienialnym tokenom przepisy, to jednak udaje się przypisać im konkretne normy prawne. Zachęcamy do lektury.
Jak działają NFT — podstawowe informacje
Aby zrozumieć przepisy prawa dotyczące NFT, warto najpierw poznać istotę ich działania. Tokeny niewymienialne NFT funkcjonują w ramach blockchain. Można je nabywać i sprzedawać na aukcjach bądź dedykowanych giełdach, dokładnie tak jak kryptowaluty. Non Fungible Tokens to cyfrowa jednostka danych, która określa nabycie wirtualnego wytworu, na przykład grafiki, wirtualnej kolekcji, gadżetu do gry komputerowej, mema, muzyki, a nawet wirtualnej miłości. Co ciekawe, transakcje tego rodzaju osiągają ogromne wartości, czy jednak nabycie certyfikatu własności, którego nie da się wymienić, jest gwarancją posiadania nabytej rzeczy zgodnie z przepisami prawa?
Główne cechy charakterystyczne, jakie wiążą się z NFT, to przede wszystkim:
oryginalność,
brak możliwości wymiany,
cyfrowa postać,
brak zysku poprzez samo ich posiadanie,
pomimo potwierdzonej własności nie przenoszą własności autorskich praw majątkowych.
Dlaczego rynek tokenów niewymienialnych budzi tak wiele kontrowersji? Głównie przez kwoty transakcji, które nierzadko oscylują wokół milionowych wydatków. Czy warto inwestować w wirtualny świat tak ogromne sumy, skoro obecnie ma przede wszystkim wartość kolekcjonerską? Na to pytanie nie ma jednej, konkretnej odpowiedzi. Z pomocą przychodzą więc regulacje prawne, które pozwalają każdemu podjąć indywidualną decyzję.
Cyfrowe prawo majątkowe
W przepisach polskiego prawa nie ma regulacji, które dotyczą bezpośrednio NFT, natomiast cyfrowe prawo majątkowe/cyfrowe dobro niematerialne sprawdza się w tym przypadku idealnie. W ustawie o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy jest mowa o cyfrowym odwzorowaniu wartości, głównie w kontekście kryptowalut. Zapis ten można z łatwością przypisać tokenom, znaczenie ma przecież majątek, bo przecież NFT ma jakąś wartość, ale też postać cyfrowa, ponieważ nie ma swojego fizycznego odpowiednika.
Problem prawny pojawia się, biorąc pod uwagę rozgraniczenie własności do cyfrowego dobra w ramach nabycia NFT. Nabywca posiada bowiem certyfikat, a wraz z nim uprawnienia do dysponowania dobrem, jednak ochrona tego prawa jest w tym przypadku mocno ograniczona. Kupując NFT, nie stajemy się właścicielami konkretnej rzeczy, ponieważ świat cyfrowy nie jest materialny. Ponadto nie nabywamy również praw autorskich, bo te ma tylko twórca danego dzieła, również cyfrowego. Jedyną formą jest przeniesienie praw autorskich poprzez umowę pisemną, podpisaną kwalifikowanym podpisem tradycyjnym bądź elektronicznym, co w przypadku NFT nie ma miejsca.
Warto nadmienić, że dla zabezpieczenia praw nabywcy NFT istnieje możliwość udzielenia licencji. Umowa licencyjna powinna być wtedy zawarta w tzw. smart kontrakcie.
Pamiętaj, że cyfrowy świat tokenów, chociaż już niezwykle popularny, to wciąż jest stosunkowo młody. Właśnie dlatego występuje w nim tak wiele nadużyć, chociażby w zakresie naruszania prawa własności intelektualnej.